Nghiên cứu và phát triển(R&D) đòi hỏi rất cao
về trình độ và vốn, là sân chơi của các đại gia. Để được cấp hơn 5800 bằng sáng
chế tại Mỹ trong năm 2010, IBM đã đầu tư hằng năm khoảng 6 tỉ USD cho nghiên
cứu và phát triển (trung bình hơn 1 triệu USD cho một bằng sáng chế). Đầu tư
lớn và dài hơi, nhưng giá trị mang về cũng rất lớn, vì nghiên cứu và phát triển
là 1 trong 2 công đoạn đem lại lợi nhuận cao nhất của chuỗi giá trị. Với các
bằng sáng chế giá trị, có thể ứng dụng vào sản xuất các sản phẩm có lợi nhuận
cao. Ngoài ra các bằng sáng chế có thể bán, hoặc cấp phép sử dụng (các công ty
lớn thu về hàng tỉ USD mỗi năm từ tiền cấp phép bản quyền sử dụng sáng chế). Bằng
sáng chế còn là vũ khí lợi hại để phòng thủ, mặc cả, kiện tụng, kìm hãm đối
thủ, và giá trị, vai trò của nó sẽ ngày càng tăng trong thời gian tới.
Một ví dụ rất thành công là Singapore, một đất nước nhỏ bé, nhưng có số lượng
bằng sáng chế vượt trội trong khu vực Đông Nam Á nhờ thực thi luật sở hữu trí
tuệ rất nghiêm túc, và có chiến lược đầu tư
hỗ trợ thích đáng. Lợi ích mang lại thì mọi người đã rõ. Thành công của Nhật
Bản, Hàn Quốc cũng là minh chứng rõ ràng cho sự quan trọng của nghiên cứu và
phát triển. Cứ gia công, lắp ráp, xài lậu, ăn cắp bản quyền…, trước mắt sẽ thấy
dễ dàng, thoải mái, tiết kiệm nhiều tiền bạc nhưng sẽ dẫn đến mê cung của sự
nghèo nàn, trì trệ, chậm phát triển.
Do chưa chú trọng đầu tư, số bằng sáng chế quốc
tế của Việt Nam rất ít. Thăng xin đưa ra vài con số để
bạn suy ngẫm: Số bằng sáng chế của SamSung được cấp trong năm 2010 tại Mỹ
nhiều gấp 175 lần tổng số đơn sáng chế quốc tế của
Việt Nam trong 5 năm từ 2002 đến 2007. Tổng số đơn đăng ký sáng chế năm
2007 của Hàn Quốc nhiều gấp 1400 lần của chúng ta(Việt Nam chỉ
có 5 đơn). Hi vọng trong thời gian
tới nhờ các bạn mà sẽ có những chuyển biến tích cực.
Định hướng
Nhiều sản phẩm của tương lai được nghiên cứu hàng
chục năm mới có thể thương mại hóa, chúng ta không ai dám mạo hiểm và chưa đủ
trình độ để làm như vậy. Chúng ta cũng không có tiền để đầu tư những nhà máy,
phòng thí nghiệm cao cấp, đầu tư làng nhàng sẽ chẳng thu được kết quả gì ra
hồn. Vì vậy trước mắt hãy tập trung nghiên cứu và phát triển những cải tiến nhỏ
thiên về cách sử dụng, phần mềm, tăng tính tiện dụng, hay giống cây trồng
vật nuôi,… Các hướng này sẽ ít tốn kém và sớm đem lại lợi ích, phù hợp với khả
năng của Việt Nam hiện nay. Hãy mơ về một ngày, hàng
trăm triệu điện thoại thông minh trên thế giới sử dụng 1 cải tiến nhỏ nào đó
của bạn, và bạn thu được hàng triệu USD mỗi năm nhờ sáng chế đó. Điện
thoại đi động sử dụng đến 200 ngàn sáng chế, 86 triệu người Việt Nam chẳng lẻ không đóng góp được sáng chế
nào? Sáng chế không phải là cái gì quá ghê gớm như bạn nghĩ, có
những sinh viên nước ngoài sở hữu vài chục bằng sáng chế. Hãy tự tin thay đổi tư
duy và mô hình kinh doanh để đạt được những thành công đẳng cấp hơn.
Hãy xem bằng sáng chế mở khoá màn hình của Apple, để dễ hình dung các bằng sáng chế mà Việt Nam có thể sở hữu.Với điều kiện của Việt Nam hiện nay, trước mắt hãy tập trung sở hữu những bằng sáng chế dạng này.
Lưu ý: hãy chọn lĩnh vực để đầu
tư thật cẩn thận, hạn chế rủi ro, hãy tính đến nạn ăn cắp bản quyền.
Các Ý Tưởng Kinh Doanh về Nghiên cứu và phát
triển